Contacteer een uitvaartondernemer: een uitvaartondernemer zal heel wat administratieve formaliteiten op zich nemen en zal zorgen dat de uitvaart op de meest serene manier voor u verloopt. U mag zelf kiezen wie u als uitvaartondernemer aanstelt. De begrafeniskosten worden meestal geregeld door deze te verrekenen met de tegoeden van de nalatenschap.

Geef het overlijden aan bij de ambtenaar van de burgerlijke stand: het overlijden moet aangegeven worden bij de burgerlijke stand van de gemeente waar de naaste gestorven is en de gemeente waar de naaste begraven of gecremeerd zal worden. In de praktijk zal de begrafenisondernemer deze formaliteiten op zich nemen. Het kan zijn dat de begrafenisondernemer u hiervoor een paar documenten vraagt zoals het overlijdensattest van de arts, de identiteitskaart van de overledene, zijn of haar rijbewijs… Deze aangifte zal de gemeente gebruiken om een uittreksel van de overlijdensakte op te stellen.

TIP: vraag verschillende kopies van dit uittreksel. U heeft deze exemplaren nodig voor de bank, de notaris, het ziekenfonds en de verzekeringsmaatschappijen.

Formaliteiten in het kader van orgaandonatie en de schenking van een lichaam aan de wetenschap: Volgens de Belgische wet gebeurt de donatie van organen automatisch: heeft men tijdens zijn leven geen verzet aangetekend dan komt men in principe in aanmerking organen te doneren/de donatie kan gebeuren door iedereen die bij leven niet uitdrukkelijk verzet heeft aangetekend. In een nationaal register worden de verzetten bij gehouden.

De beslissing om het lichaam aan de wetenschap te schenken daarentegen, is een heel persoonlijke beslissing die ieder voor zichzelf moet nemen. De overledene moet uitdrukkelijk bij leven zijn toestemming hiertoe hebben gegeven. Weet u dat de overledene zijn toestemming hiervoor had gegeven, dan moet u zo snel mogelijk telefonisch contact opnemen met de bevoegde universitaire dienst (binnen de 48u). De begrafenisondernemer zal zorgen voor het vervoer van het lichaam. Na het onderzoek (dat tot twee jaar kan duren), zal het lichaam gecremeerd of begraven worden. U kiest zelf of u hiervan op de hoogte wilt gebracht worden.

Neem contact op met de bank: erfgenamen moeten alle bankinstellingen waar de overledene klant was, informeren. Vanaf het moment dat de bank op de hoogte is van het overlijden, blokkeren ze de rekeningen en verzegelen ze de kluis tot er meer duidelijkheid is over de identiteit van de erfgenamen. Het heeft in de praktijk geen zin om rekeningen leeg te halen met het oog op het verminderen van de successierechten… De bank houdt een lijst van tegoeden bij waarop ook eventuele geldafhalingen vermeldt worden/die rekening houdt met eventuele geldafhalingen.

TIP: echtgenoten en wettelijk samenwonende partners kunnen de helft van het saldo van een geblokkeerde rekening afhalen tot een plafond van 5000 euro. Zo kan een bepaalde periode financieel overbrugd worden: lopende rekeningen kunnen worden betaald en de langstlevende partner kan blijven voorzien in zijn levensonderhoud.  De rekeningen blijven geblokkeerd tot er een attest van erfopvolging (registratiekantoor) of een akte van erfopvolging (notaris) kan worden voorgelegd.

Neem contact met een notaris

De notaris zal in eerste instantie zorgen voor een attest van erfopvolging wanneer dat nodig is (een attest opgesteld door de notaris is nodig wanneer er sprake is van een testament, huwelijkscontract of handelsonbekwame erfgenamen). De notaris gaat na of de overledene een testament had opgesteld. Hij zal verder alle nodige informatie over de nalatenschap verzamelen. Nadat de inhoud van de nalatenschap duidelijk is, zal hij u en de andere erfgenamen adviseren over het al dan niet aanvaarden van de nalatenschap. Tenslotte zal de notaris ook helpen bij de aangifte van nalatenschap en de vereffening en verdeling ervan.

Licht een aantal instanties in: de mensen en instanties waarmee de overledene contractueel gebonden was, moeten op de hoogte worden gesteld. Dit kan bv. de werkgever, de boekhouder, de verzekeraars, het ziekenfonds, de werkeloosheidskas, het OCMW, de vakbond … zijn. Het DIV (dienst voor Inschrijving van Voertuigen) moet op de hoogte worden gebracht. Was u getrouwd of wettelijk samenwonend met de overledene, dan kunt u het kentekenplaat overnemen en rijden met de auto van de overledene. Indien u dit niet wenst, moet u het kentekenplaat terugsturen naar het DIV.

Vraag uw overlevingspensioen aan: als wettelijk samenwonende partner of als echtgenoot heeft u onder bepaalde voorwaarden recht op een overlevingspensioen.

Denk na over het lot van de gezinswoning. Was u samen met uw partner huurder? Dan loopt uw overeenkomst gewoon door. Was u samen met uw partner eigenaar van de woning? Dan hangt het lot van de gezinswoning nauw samen met uw erfrechten als partner. De notaris zal u hierover meer vertellen.

Vergeet de aangifte van nalatenschap niet: Het valt aan te raden om niet te lang te wachten een notaris aan te spreken. Enerzijds met oog op het deblokkeren van de rekeningen, maar anderzijds ook omdat de aangifte van nalatenschap binnen een termijn van vier maanden opgesteld moet worden. Het is van belang om deze termijn te respecteren. Wees gerust, de notaris zal u bij iedere stap bijstaan en adviseren.